<link href="//maxcdn.bootstrapcdn.com/bootstrap/3.3.0/css/bootstrap.min.css" rel="stylesheet" id="bootstrap-css"> <script src="//maxcdn.bootstrapcdn.com/bootstrap/3.3.0/js/bootstrap.min.js"></script> <script src="//code.jquery.com/jquery-1.11.1.min.js"></script> <!------ Include the above in your HEAD tag ----------> <div class="container"> <div class="row"> <b>«<i>Όχι, όχι, δε φεύγω από την παιδική!»</i></b><b> . Πώς να θέσουμε όρια με ενσυναίσθηση; Ένα «σενάριο» που θα μας βοηθήσει</b>Πολλοί γονείς θεωρούν πως,  αν δεν επιβάλλουν τιμωρίες, το παιδί τους δε θα αποκτήσει αυτοπειθαρχία . Μα, το να μην τιμωρείς, δε σημαίνει παράλληλα κι ότι δε θέτεις κάποια όρια! Με την απόλυτη έλλειψη ορίων,  όντως, δε δίνουμε στο παιδί την ευκαιρία να αναπτύξει αυτοπειθαρχία .  Από την άλλη, όμως, ούτε και τα παιδιά που μεγαλώνουν με τιμωρίες αποκτούν αυτοπειθαρχία, γιατί, πολύ απλά, δεν επιλέγουν εκείνα να κάνουν κάτι– εξαναγκάζονται να το κάνουν. Συχνά, στην πορεία σταματούν να συνεργάζονται, επαναστατούν και γίνονται πολύ καλοί ψεύτες. Οπότε, ναι, τα όρια είναι βασικό εργαλείο για να μεγαλώσουμε σωστά τα παιδιά μας. Όχι όμως οποιαδήποτε όρια, αλλά <b>όρια που θέτουμε με ενσυναίσθηση </b>. Δηλαδή, θέτουμε όρια: <ul> <li>        Με σεβασμό στα συναισθήματα του παιδιού και βοηθώντας το να τα επεξεργαστεί .</li> <li>        Παραμένοντας κοντά του σ’όλη τη διάρκεια της «κρίσης»</li> <li>        Χωρίς να κάνουμε το παιδί να υποφέρει ή να αισθανθεί άσχημα</li> </ul> <b>Το «σενάριο» : στην παιδική χαρά</b> Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βιώσει την παρακάτω κατάσταση: <b>Μαμά</b>: Ευγενία, είναι ώρα να πάμε σπίτι. Έχουμε μπιφτεκάκια λαχανικών που τρελαίνεσαι! Θέλεις να περπατήσουμε μαζί ή προτιμάς ν ’ανέβεις στο καρότσι; <b>Ευγενία</b>: Όχι, μαμά, τώρα κάνω κούνια. <b>Μαμά</b>: { συμπάσχει λεκτικά με το παιδί και αναγνωρίζει τα συναισθήματά του} Περνάς τέλεια στην κούνια, ε; Θα ήθελες να κάτσουμε εδώ για πολύ ακόμα. {θέτει τα όρια} ΚΑΙ θέλουμε να φάμε τα ωραία μας μπιφτεκάκια γιατί γουργουρίζουν οι κοιλιές μας! Γι αυτό, πρέπει να πάμε σπίτι τώρα. Έλα να τρέξουμε να δούμε ποιος θα φτάσει πρώτος στο καροτσάκι! <b>Ευγενία</b>: Όχι, μαμά, κάνω κούνια τώρα. Όλοι ξέρουμε ότι αυτό μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Το δυομισάχρονο θα αρχίσει όλο και πιο πολύ να πεινάει και η μαμά όλο και πιο πολύ να εκνευρίζεται . Μέχρι εδώ, η μαμά τα έχει πάει πολύ καλά κι έχει λειτουργήσει με ενσυναίσθηση . Έθεσε το όριο. Το παιδί δεν ανταποκρίθηκε . Εφόσον η μαμά είναι μέσα της σίγουρη ότι δε θέλει να το διαπραγματευτεί, είναι πλέον η στιγμή να το ξεκαθαρίσει και στο παιδί. <b>Μαμά</b>: Ευγενία, θα ήθελες να μέναμε στις κούνιες όλη μέρα, ε; {εκπλήρωση επιθυμίας} <b>Ευγενία:</b>ΝΑΙ! <b>Μαμά</b>: Κι εγώ θα το ήθελα! Θα ήταν σούπερ διασκεδαστικό, ε; {σημείο συμφωνίας} Αλλά τώρα είναι ώρα για μεσημεριανό και πρέπει να πάμε σπίτι. Μπορείς να επιλέξεις: ή κατεβαίνεις μόνη από την κούνια και επιστρέφουμε περπατώντας ή σε παίρνω αγκαλιά και σε βάζω στο καροτσάκι σου. {Η μαμά δίνει επιλογές. Αυτό βοηθάει την Ευγενία να έχει έναν κάποιο έλεγχο της κατάστασης}. Αν η Ευγενία δεν επιλέξει κάποια από τις δύο αυτές εκδοχές: <b>Μαμά</b>: Ευγενάκι μου, βλέπω ότι σου είναι πολύ δύσκολο να κατέβεις μόνη σου απ’ την κούνια. Θα σε βοηθήσω εγώ και μετά θα σε βάλω στο καροτσάκι σου. Παρατηρούμε ότι η μαμά δεν κάνει την Ευγενία να αισθάνεται ότι είναι «κακό παιδί» επειδή δεν «υπακούει». Απλώς, αναγνωρίζει ότι είναι  πολύ δύσκολο για το παιδί να κάνει αυτό που του ζητούν. Ας υποθέσουμε ότι η Ευγενία αρχίζει να ουρλιάζει την ώρα που η μαμά τη βγάζει από την κούνια. Πολύ συχνά, ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς να βάλουν με το ζόρι το παιδί στο καρότσι και να αγνοήσουν το κλάμα του ώστε να μην «επιβραβεύσουν» αυτή τη συμπεριφορά. Αυτό όμως χαλάει τη σχέση μας με το παιδί. Και, ακόμα χειρότερα, περνάει στο παιδί το μήνυμα ότι τα συναισθήματά του είναι λάθος, κι ότι ασχολούμαστε μαζί του μόνο όταν τα συναισθήματά του είναι αποδεκτά – με άλλα λόγια ότι το αγαπάμε υπό όρους. Και το παιδί μένει μόνο απέναντι σ ’αυτά τα έντονα, τρομακτικά γι αυτό συναισθήματα . <b>Άρα, να δοκιμάσουμε να κάνουμε απόσπαση προσοχής; </b>«A! Ευγενία, κοίτα εκείνο το γλυκούλι κουταβάκι!» Αν δεν είναι πολύ αναστατωμένη, δε θα δημιουργηθεί ιδιαίτερο πρόβλημα. Αλλά, όσο πιο έντονα είναι τα συναισθήματά της, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να πιάσει η απόσπαση. Και, αλήθεια, τι μήνυμα της περνάει όλο αυτό; Ότι τα συναισθήματά της δεν είναι σημαντικά; Ότι είναι επικίνδυνα κι έτσι εγώ, ο γονιός, κάνω ότι δεν υπάρχουν; Γενικά, θέλουμε να ακούμε το παιδί μας κι όχι να υπονοούμε ότι τα συναισθήματά του είναι ασήμαντα  για μας ή μας φοβίζουν. (Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει ποτέ να κάνουμε απόσπαση προσοχής; Όχι. Η απόσπαση κάποιες φορές είναι σημαντικό εργαλείο. Αλλά αν είναι το μοναδικό μας εργαλείο, πρέπει να προσέξουμε μήπως το μήνυμα που λαμβάνει το παιδί μας είναι ότι πρέπει να καταπνίγει τα συναισθήματά του). Ας επιμείνουμε να θέτουμε όρια με ενσυναίσθηση . Συνεχίζουμε λοιπόν να επιμένουμε στο όριο που, για εμάς, είναι αδιαπραγμάτευτο, αλλά συγχρόνως, ανταποκρινόμαστε με ενσυναίσθηση στην αναστάτωση του παιδιού. <b>Ευγενία</b>: {αρχίζει να ουρλιάζει καθώς τη σηκώνουμε από την κούνια} <b>Μαμά</b>: Κλαις. Δε θέλεις να φύγεις από την κούνια. Είσαι λυπημένη και θυμωμένη που πρέπει να φύγουμε. Λυπάμαι που δε γίνεται να κάνεις κούνια όλη μέρα, αλλά είναι ώρα για φαγητό. Ας κάτσουμε δυο λεπτάκια  σ' αυτό το παγκάκι. Θα σ' έχω αγκαλιά όσο κλαις. Μπορεί οι άλλοι γονείς να μας κοιτάνε καλά καλά, αφήστε τους, δεν πειράζει! Δεν είμαστε αποτυχημένοι επειδή το παιδί μας κλαίει. Στην πραγματικότητα, το κλάμα είναι καλό και βοηθητικό για το δίχρονο που έρχεται αντιμέτωπο με τόσο έντονα συναισθήματα . Έχει ανάγκη να τα εκφράσει και να μας τα δείξει, όχι να τα καταπνίξει. Όσο κλαίει το παιδί, αν καταφέρουμε να το κρατήσουμε αγκαλιά και να το βοηθήσουμε να αισθανθεί ασφάλεια (αντί να το δέσουμε στο καρότσι και να το πάμε σπίτι όσο ακόμα κλαίει), μπορεί να αρχίσει να κλαίει και για άλλα «άσχετα» πράγματα – για το νέο του αδερφάκι, για τον τρόπο που το άρπαξε ο μπαμπάς να φύγουν εχθές που βιαζόταν, για τον τεράστιο σκύλο που του γάβγισε το πρωί, για το γόνατό του που πόνεσε πολύ εχθές που έπεσε, αλλά δεν έκλαψε γιατί η γιαγιά του είπε πως είναι γενναίο παιδί και τα μεγάλα παιδιά δεν κλαίνε. Ευκαιρία να τα βγάλει όλα από μέσα του! Συχνά, τα παιδιά «επιλέγουν τις μάχες τους» όπως έκανε η Ευγενία, ακριβώς για να έχουν την ευκαιρία να κλάψουν. Επομένως, το να το κρατάμε το παιδί αγκαλιά όσο κλαίει είναι πολύ σημαντικό για εκείνο. Όσο το κρατάμε, το βοηθάμε να ξεσπάσει συμπάσχοντάς μαζί του και καθησυχάζοντάς το ότι είναι ασφαλές: « Είσαι λυπημένη, κλαις, εγώ είμαι εδώ, είσαι ασφαλής». Αν το παιδί είναι θυμωμένο, παραμένουμε κοντά του: « Είμαι εδώ κοντά σου. Δε σε αφήνω μόνο». Παίρνουμε βαθιές εισπνοές για να παραμείνουμε ήρεμοι. Αδιαφορούμε για τα περίεργα βλέμματα των περαστικών. Κάποια στιγμή, αρχίζει να ηρεμεί. Χώνεται στην αγκαλιά μας. Το αγκαλιάζουμε σφιχτά. «Έκλαιγες και ήσουν λυπημένη, τώρα αισθάνεσαι καλύτερα. Έλα, πάμε σπίτι να φάμε τα λαχταριστά μας μπιφτεκάκια. Θέλεις λίγο νερό πριν μπεις στο καροτσάκι σου;» Το παιδί έκλαψε, ξέσπασε, με το γονιό του πάντα εκεί να το στηρίζει. Τώρα, αρχίζει σιγά σιγά να χαλαρώνει και να συνεργάζεται. Την πρώτη φορά που θα το κάνετε αυτό, το παιδί σας μπορεί να κλαίει για πολλή ώρα. Αυτό δεν είναι κακό. Σας εκφράζει την αναστάτωσή του.  Ή ίσως πιστεύει ότι με το κλάμα του θα σας πείσει να κάτσει κι άλλο στις κούνιες. Αν μπορείτε, είναι καλύτερα να αρχίσετε να θέτετε κάποια όρια με αυτό τον τρόπο στο σπίτι, για να έχετε περισσότερο χρόνο και ενέργεια. Κι έτσι, οι «κρίσεις» στην παιδική χαρά ή οπουδήποτε αλλού θα είναι πολύ πιο σύντομες, ίσως και να σταματήσουν εντελώς. Μετά από λίγο καιρό, το παιδί σας θα κατέβει από την κούνια πρόθυμα όταν θα του πείτε πως είναι ώρα για φαγητό. Θα έχει μάθει ότι: <ol> <li><strong>       Τα όριά σας είναι σταθερά, ακόμα κι αν δεν μπορεί να καταλάβει γιατί είναι σημαντικά. Χάρη στην ενσυναίσθησή σας, θα έχει μάθει ακόμα ότι:</strong></li> <li><b></b>       <b>Η απογοήτευση μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη βοήθειά σας. Έτσι αρχίζει να γίνεται πιο ανθεκτικό.</b></li> <li><b></b>       <b>Νοιάζεστε πραγματικά για την ευτυχία του. Αυτό το κάνει να αποζητά την καθοδήγησή σας και να συνεργάζεται.</b></li> <li><b></b>       <b>Τα συναισθήματα είναι διαχειρίσιμα. Έτσι, θα αρχίσει να μπορεί να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του.</b></li> </ol> <address> <hr /> Πηγή:<a href="http://www.ahaparenting.com/_blog/Parenting_Blog/post/Setting_Limits_Leaving_the_Playground/"> </a><a href="http://www.ahaparenting.com/_blog/Parenting_Blog/post/Setting_Limits_Leaving_the_Playground/" target="_blank">www.ahaparenting.com</a> </address><address>Φωτογραφία :Parenting-by-Leonid-Mamchenkov-on-Flickr</address> </div> </div>